Thuiscomposteren

Hoe?

Het organisch keuken- en tuinafval verschilt van ander afval omdat we het opnieuw kunnen gebruiken als bodemverbeteraar in de tuin, als compost.

Composteren is een biologisch proces waarbij micro-organismen en kleine ongewervelden organische reststoffen onder welbepaalde omstandigheden omzetten tot een stabiel humus- en voedselrijk eindproduct: compost.

Dankzij composteren en kringlooptuinieren moet je dus minder keukenafval in de restafvalzak stoppen en moet je minder vaak naar het recyclagepark met grasmaaisel of snoeihout.

Het juiste materiaal

Afhankelijk van de grootte van de tuin kan je kiezen voor een compostvat (tuin tot 400 m²), een bak of hoop. Voor appartementen bestaan er zelfs wormenbakken.

Waarop letten bij een compostvat?

Kies een plek in halfschaduw met losse grond en plaats de bodemplaat op een vloertje van platte stenen die enkele centimeters uit elkaar liggen (om lucht door te laten). Zorg dat je er gemakkelijk bij kan, niet te ver van de keuken en met de nodige plaats om het leeg te maken.

Hou rekening met 6 basisprincipes als je een compostvat gebruikt:

Basisprincipe 1: Zet het compostvat op een niet-verharde, goed bereikbare plek, niet te ver bij de keukendeur vandaan, bij voorkeur in een halfschaduw-omgeving. Zorg ervoor dat de volledige bodemplaat op enkele tegels kan rusten. De bodemplaat is van gaatjes voorzien. Zo kunnen lucht en bodemorganismen in het vat dringen, en kan het eventuele overtollige vocht wegsijpelen.

Basisprincipe 2: Leg onderaan het vat een 10 tot 15 cm dikke laag bruin, structuurrijk materiaal.

Basisprincipe 3: Vul het vat regelmatig bij met composteerbaar materiaal. Zorg zoveel mogelijk voor afwisseling van bruin materiaal en groen materiaal. Je doet er goed aan altijd een voorraad bruin materiaal bij de hand te houden: een zak dorre bladeren, dennennaalden, stro of houtsnippers.

Basisprincipe 4: Trek met de beluchtingsstok wekelijks luchtkokers in het composterende materiaal om de luchtcirculatie te bevorderen. Als gevolg van het beluchten en mengen, versnel je het afbraakproces en kan je het vat dag na dag bijvullen.

Basisprincipe 5: Is jouw vat vol of werd het al meer dan een jaar niet meer geleegd, til de romp dan op (bemerk de compostorganismen). Schep met een riek laag per laag weg en leg het naast het vat. Leg de rijpe compost (onderste laag) onder een afdak, en laat deze verder afrijpen. Afhankelijk van de toepassing kan je er voor kiezen om de compost te zeven.

Basisprincipe 6: Reinig de bodemplaat, maak de gaatjes en de groef van de bodemplaat vrij, herschik zo nodig de ondersteunende stenen, herbegin de opbouw, vul opnieuw met een laag structuurmateriaal en leg het nog niet verteerde materiaal terug in het vat. 

Waarop letten bij een compostbak?

Plaats de bakken op een luchtige, droge en (half-)beschaduwde plek in de tuin. Maak de voorkant verwijderbaar, gun jezelf de nodige werkruimte en geef je bak een dak.

Hou ook hier rekening met 6 basisprincipes als je een compostbak gebruikt:

Basisprincipe 1: twee of drie geschakelde compostbakken met afneembare voorkant, werkt het makkelijkst. Zorg voor smalle spleten tussen de planken.

Basisprincipe 2:  Vul bak 1 met verse tuin- en keukenresten tot deze bak vol is. Materiaal verkleinen, helpt om de vertering te versnellen.

Basisprincipe 3: Schep de inhoud van bak 1 over in bak 2 via de verwijderbare voorkant. Controleer de vochtigheid en meng: voeg water (met sproeikop) toe indien de massa te droog is, of meng het met bruin materiaal indien te nat. De compostering komt opnieuw op gang door de verbeterde omstandigheden van vocht, lucht en voedsel in het materiaal. Ga verder met bak 1 te vullen met nieuw tuin- en keukenafval.

Basisprincipe 4:  Zet na enkele maanden de inhoud van bak 2 om naar bak 3. De tweede omzetting verhoogt de kwaliteit van de compost. Bij de volgende omzetbeurt oogst je eerst de rijpe compost uit bak 3 , schep je de inhoud van bak 2 naar bak 3 en breng je opnieuw vers materiaal in bak 1.

Basisprincipe 5:  Geef bak 2 en 3 een dakje om uitspoeling van voedingsstoffen te voorkomen.

Basisprincipe 6:  Na 9 maanden oogst je de compost. Zeef de compost enkel indien de toepassing dit vereist.

Wat kan je doen met compost?

In de moestuin, bloembakken, border...

Compost verhoogt het humusgehalte in de bodem en bevordert de kruimelstructuur waardoor planten een evenwichtig van lucht en water krijgen. Compost zorgt voor een geschikte basisbemesting en heeft langdurige werking. Het is de ideale bodemverbeteraar!

Dankzij compost een gezond gazon...

Zorg bij de aanleg van het gazon voor een gezonde bodem: meng 10 tot 20 kg compost per vierkante meter in; breng nadien één à tweemaal per jaar een laagje compost aan op het gazon.

Meer op de website van Vlaco.